Glutensiz Beslenme Kilo Verdirir mi?

Son yıllarda market raflarında sıkça rastladığımız "glutensiz" etiketli ürünler, sağlıklı beslenme meraklılarının dikkatini oldukça çekiyor. Peki bu kadar popüler olmasının nedeni sadece sağlık mı, yoksa zayıflama vaadi de mi işin içinde? Gelin, glutensiz beslenmenin ne olduğunu, kimlerin gerçekten buna ihtiyaç duyduğunu, ve gluteni kesmenin sağlıklı bireylerde kilo kaybına neden olup olmadığını bilimsel bir çerçevede ele alalım.

Glutensiz Beslenme Nedir?

Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein grubudur.Ekmek hamuruna elastikiyet kazandıran ve kabarmasını sağlayan bu protein, bazı bireylerde sağlık sorunlarına yol açabilir.Glutensiz beslenme, bu tahılların tamamen diyetten çıkarılması ve yerine glutensiz alternatiflerin kullanılması anlamına gelir.Yani gluten içeren gıdalar yerine mısır, pirinç, kinoa, karabuğday, nohut unu gibi besinlerle beslenme planı oluşturulur.

Kimler Glutensiz Beslenmeli?

1. Çölyak Hastaları

Bağışıklık sisteminin gluten tüketildiğinde ince bağırsağa saldırmasıyla gelişen otoimmün bir hastalıktır. Hayat boyu gluten tüketmemeleri gerekir.

2. Gluten Duyarlılığı (İntoleransı) Olanlar (Non-Çölyak Gluten Hassasiyeti)

Çölyak veya buğday alerjisi olmamasına rağmen glutenli gıdalar tüketildiğinde şişkinlik, baş ağrısı, yorgunluk gibi semptomlar oluşabilir.

3. Buğday Alerjisi Olanlar

Bağışıklık sistemi buğdaydaki proteinlere karşı aşırı tepki verir. Deri döküntüsü, solunum problemleri hatta anafilaksi gibi reaksiyonlar görülebilir.

Sağlıklı Bireyler Glutensiz Beslenirse Kilo Verir mi?

Gluteni hayatınızdan çıkarmak tek başına kilo verdirmez.Fakat glutenli gıdalar (beyaz ekmek, kek, hamur işleri) yerine sağlıklı karbonhidratlar, sebzeler, protein kaynakları tercih edilirse kalori dengesi daha iyi sağlanabilir.Ancak unutulmamalı: Glutensiz etiketli birçok ürün yüksek şeker ve yağ içerebilir, bu da kilo alımına yol açabilir.

➡ Glutensiz olmak ≠ Sağlıklı olmak ≠ Zayıflamak

Gluten İntoleransı Nedir?

Gluten intoleransı, çölyak hastalığı veya buğday alerjisi olmadan gluten tüketildiğinde rahatsızlık yaşayan bireylerde görülür.Şişkinlik, baş ağrısı, yorgunluk gibi belirtiler olur ama testlerde çölyak veya alerji saptanmaz.Tanı, glutensiz diyette şikayetlerin azalmasıyla konur.

Peki Gluteni Kesmeli Miyiz?

Eğer bir sağlık sorununuz yoksa gluteni kesmek zorunda değilsiniz.Tam tahıllı ürünler (bulgur, tam buğday ekmeği, kepekli makarna) lif, B vitamini ve mineraller açısından zengindir.Glutensiz beslenmek istiyorsanız, bir beslenme uzmanı eşliğinde dengeli ve planlı yapılmalıdır.

Glutensiz Diyet vs Düşük Kalorili Diyet

Özellik	Glutensiz Diyet	Düşük Kalorili Diyet
Tanım	Gluten içeren tahılları keser	Toplam kalori alımını azaltır
Amaç	Tıbbi zorunluluk veya hassasiyet	Kilo kaybı ve enerji dengesi
Zayıflama Etkisi	Doğrudan zayıflama sağlamaz	Kalori açığı ile zayıflama sağlar
Risk	Besin öğesi eksiklikleri	Enerji düşüklüğü, yetersiz beslenme
Örnek Ürün	Glutensiz makarna, glutensiz un	Az yağlı yoğurt, sebze, tam tahıllar

Glutenin Vücuda Etkileri

• Çölyak hastalarında bağırsağın hasar görmesine neden olur.

• Gluten duyarlılığında sindirim ve enerji problemleri yapabilir.

• Sağlıklı bireylerde glutenin bilimsel olarak zararlı olduğu gösterilmemiştir.

• Gluten içeren tam tahıllar, lif ve vitamin bakımından oldukça faydalıdır.

  
  

Glutensiz Beslenenlerin Dikkat Etmesi Gereken 5 Madde

1. Etiket okuyun: “Glutensiz” ürünler de işlenmiş ve sağlıksız olabilir.

2. Lif alımını göz ardı etmeyin: Glutensiz tahıllar lif açısından düşük olabilir.

3. Besin eksikliklerini takip edin: Özellikle B grubu vitaminler, demir ve çinko.

4. İşlenmiş glutensiz ürünleri sınırlayın.

5. Dengeli beslenin: Tüm besin gruplarını içeren bir plan oluşturun.

   
   

Son Söz:Glutensiz beslenme, doğru ellerde ve doğru nedenlerle uygulandığında faydalı olabilir. Ancak her glutensiz ürün sağlıklı değildir. Kilo vermek istiyorsanız, odaklanmanız gereken asıl konu kalori dengesi, besin kalitesi ve sürdürülebilirliktir.